Optimaal prompten voor diepgaand AI-onderzoek
De bekendste AI-toepassingen, de taalmodellen (LLM’s), zijn getraind op enorme hoeveelheden tekst om mensachtige taal te begrijpen en te genereren. Ze kunnen veel, maar het is geen perfecte software. Zie LLM’s zoals ChatGPT en Gemini als een enthousiaste stagiair: ze werken snel en onvermoeibaar, maar zeggen te vaak “ja” en vullen gaten zelf in. Uw rol is coach: hoe beter uw instructies, hoe beter het resultaat.
Waarom is prompting belangrijk?
Bij diepgaand onderzoek weegt dat nog zwaarder. Eén run kan makkelijk tien tot dertig minuten duren. Slechte prompts betekenen tijdverlies en magere inzichten. Goede prompts leveren een rapport dat gestructureerd, onderbouwd en snel bruikbaar is.
Goed prompten is eigenlijk context meegeven: niet alleen de vraag, maar ook de reden, de scope, de gewenste toon en het eindresultaat. Alles wat impliciet in uw hoofd zit, moet expliciet in uw prompt. Hoe voorkomt u tijdverlies? Met deze praktische regels:
Best practices voor prompts
Begin met een helder doel
Zeg wat u wil weten en waarom. Dat verkleint ruis en verbetert de bronselectie.
Geef scope en afbakening
Tijdsvenster, regio, doelgroep, taal en brontypes. Zo vermijdt u te brede of te oude hits.
Definieer deliverables
Welke secties verwacht u, in welk formaat en welke lengte. Vraag expliciet om links en een korte methode.
Rol + expertise
Zeg wie de agent “is” (onderzoeker, marktanalist, jurist) zodat toon en diepgang kloppen.
Few-shot voorbeelden
Toon 1 voorbeeld van de gewenste stijl of structuur. Dat zet de lat én voorkomt omwegen.
Vraag om methode en bronnen
Laat de agent zijn zoekstrategie tonen, met zoektermen en bronkeuzes.
Eis tegenbewijs en onzekerheden
Vraag expliciet contradicties, hiaten en een confidence-inschatting per kernclaim.
Werk iteratief
Omdat Deep Research traag is, itereren we enkel op het plan: laat eerst een kort onderzoeksplan tonen, verfijn de scope, start daarna pas de diepe run.
Veiligheid en privacy
Geen vertrouwelijke documenten zonder beleid. Wees alert op prompt-injection.
Efficiëntie
Baken lengte af, verplicht alleen noodzakelijke secties, vermijd overbodige tabellen.
Iteratie: zo haalt u meer kwaliteit uit de agent
- Laat de agent eerst het plan tonen.
Beantwoord de verduidelijkingsvragen, stel extra criteria bij.
Laat het rapport genereren. - Vraag een addendum met: extra bronnen met Hoog-label, een aparte tegenbewijs-sectie, en KPI’s om 1 bevinding te testen.
- Vraag de agent om per bron een 0–2 score te geven op elk criterium en een eindlabel (Hoog, Midden, Laag).
- Autoriteit 0–2: erkende uitgever, peer-review, vakexpert.
- Actualiteit 0–2: publicatiedatum binnen de gevraagde periode.
- Methodologie 0–2: heldere methode, steekproef, reproduceerbaarheid.
- Bias/Belangen 0–2: belangenconflict gemeld, commerciële inslag.
- Relevantie 0–2: direct toepasbaar op vraag, doelgroep en regio.
- Corroboratie 0–2: bevindingen gesteund door onafhankelijke bronnen.
Vraag ook: “Som 3 sterkste en 3 zwakste bronnen op, met 1-zin motivatie.”
Voorbeeldtemplate voor diep onderzoek
U bent een {onderzoeksanalist/marktanalist/jurist}.
DOEL: {helder onderzoeksdoel en waarom dit belangrijk is}.
SCOPE: {regio, sector, doelgroep, periode}, {talen}, bronnen: {peer-review, marktrapporten, beleid, kwaliteitsmedia}.
DELIVERABLES:
1) Executive summary (max. 250 woorden)
2) Kernbegrippen + definities (top 10)
3) Bevindingen per subvraag met citaties (max. {x} woorden per subvraag)
4) Tegenstrijdigheden/hiaten + onzekerheden (met redenen)
5) Aanbevelingen (3–5 puntsgewijs)
6) Bronlijst met {APA|Harvard} + 1-zinside per bron
WERKWIJZE (denk in stappen):
- Begin met een kort plan: subvragen, zoektermen, databanken, inclusie- en exclusiecriteria.
- Voer daarna pas het onderzoek uit.
- Toon de zoekstrategie en motiveer bronkeuzes.
BRON-KWALITEIT: scoreer elke bron 0–2 op Autoriteit, Actualiteit, Methodologie, Bias, Relevantie, Corroboratie. Geef een eindlabel (Hoog/Midden/Laag).
CONTRA-EVIDENTIE: rapporteer actief tegenbewijs per kernclaim.
FORMAAT/LENGTE: totaal max. {x} woorden, duidelijke H2/H3, bullets waar zinvol.
VRAAG DOOR: stel maximaal 3 verduidelijkingsvragen als iets onduidelijk is (scope, definities, uitsluitingen) vóór u het plan finaliseert.
Quick prompts (als u weinig tijd hebt)
- Snelle scoping
“Geef in 300 woorden de 5 kerntrends, 3 risico’s en 3 kansen rond {onderwerp} in {regio, 2020–nu} met 6 betrouwbare bronlinks. Voeg 1-zinside per bron toe.” - Tegenbewijs
“Noem de 5 sterkste tegenargumenten bij {stelling} met bronnen, en beoordeel per argument hoe goed het is onderbouwd.” - KPI-startlijst
“Zet 8 meetbare KPI’s op voor {doel} binnen {90} dagen, met definities en meetmethode, plus 4 veelgemaakte fouten.”
Met deze templates krijgt u consistent diep, controleerbaar en bruikbaar onderzoek uit Deep Research. Er zijn 101 manieren om Deep Research in te zetten. De vraag is niet of AI kan helpen, maar hoe: kan dit proces sneller, beter of slimmer via AI-onderzoek?
Abonneren
Blijf op de hoogte van alle aankomende evenementen!
